Nghẹn ngào ca khúc "đất mẹ ngày về"

Thứ hai, 20/01/2014 13:35

(Cadn.com.vn) - Xem ca sĩ Phạm Phương Thảo (Sao Mai điểm hẹn-2003) hát bài "Đất mẹ ngày về" do chính chị sáng tác trong đêm trình diễn nhân kỷ niệm Ngày doanh nhân Việt Nam 2013 được truyền hình trực tiếp từ Quảng Bình, ai cũng bùi ngùi, rưng lệ về nỗi đau thương, mất mát và niềm tiếc thương vô hạn đối với sự ra đi vào cõi vĩnh hằng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Tôi chăm chú lắng nghe toàn bộ ca từ và thấy một điều khá thú vị là ca sĩ Phương Thảo không hề dùng các ngôn ngữ nào để chỉ một chủ thể như anh Văn, Đại tướng hoặc Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhưng điều chắc chắn tôi tin rằng hàng triệu triệu người Việt Nam khi nghe ca khúc này ai cũng biết ca sĩ Phương Thảo đã bày tỏ sự tiếc nuối và nỗi đau của mình hòa cùng với niềm cảm xúc dâng trào mạnh mẽ của cả dân tộc chúng ta khi đưa tiễn Đại tướng Võ Nguyên Giáp về chốn thiên thu:

"Ơ...lời ru mẹ...âm vang...ơ đôi bờ xứ Lệ, ngọt ngào Kiến Giang...ờ.

Quảng Bình chiều nay, nắng không vờn mây, xác xao ngàn cây, núi sông quặn mình.

Vẳng điệu hò quan, mênh mang Kiến Giang, khoan ơi hò khoan, xốn xang Nhật Lệ.

Đưa Người về quê mẹ, thỏa ước nguyện thời sinh, cao xanh cũng rưng lệ, muôn dân kết một lòng. Oai phong từ tên họ, lừng lẫy một nghiệp binh, tâm trong quý như ngọc, tiếng thơm truyền ngàn đời".

Ca sĩ Phương Thảo

Bài hát chỉ ngót nghét gần 90 chữ, được sáng tác theo âm hưởng dân gian, mang đậm nét mềm mại, độc đáo, ngọt ngào của dân ca xứ Nghệ. Lễ động quan Đại tướng vào chiều 13-10-2013 tại Vũng Chùa- Đảo Yến, chính vì thế mà Phương Thảo mới dùng cụm từ "Quảng Bình chiều nay" để nói cái mốc thời gian vô cùng đau đớn ấy. Nỗi u buồn buốt nhức bao trùm không chỉ có con người mà đến cả cỏ cây, sông núi cũng sụt sùi tiễn biệt. Nắng chiều dìu dịu, mây trắng lững lờ trôi là sự hòa quyện cảnh đẹp của tự nhiên, của tiết thu ngàn đời vĩnh cửu, thế nhưng ngày đưa Đại tướng về với quê mẹ Quảng Bình thì "nắng không vờn mây, xác xao ngàn cây, núi sông quặn lòng".

Sự nhân cách hóa bằng những ca từ bình dị, chân chất tình quê của dải đất miền Trung vốn nhiều lam lũ như để nói lên sự mất mát quá lớn lao khi Đại tướng không còn ở bên chúng ta nữa. Tuổi ấu thơ của Đại tướng gắn với lũy tre xanh bao bọc quanh dòng Kiến Giang trong mát, được người mẹ hiền kính yêu dỗ dành bằng những lời ru ngọt ngào, sâu đậm vào những buổi trưa hè râm ran tiếng ve và đi đâu, ở đâu, dù trong hoàn cảnh đất nước còn tràn ngập khói lửa đạn bom của chiến tranh tàn khốc hay khi Tổ quốc lặng im tiếng súng, Đại tướng cũng đau đáu nỗi lòng với làng An Xá, Lộc Thủy, trĩu nặng với Lệ Thủy, với Quảng Bình...

Ngay từ đầu bài hát, ca sĩ Phương Thảo đã viết: "Ơ...lời ru mẹ...âm vang...ơ đôi bờ xứ Lệ...". Ở đây, Phương Thảo đã nói đến cái quy luật sinh-tử tự ngàn đời mà không ai cưỡng lại được, nói đến sự thủy chung, son sắt và tình cảm sâu nặng của Đại tướng đã dành cho nơi chôn nhau, cắt rốn của mình, thèm được nghe lại câu hò xứ sở trước lúc đi xa.

Ca sĩ Phương Thảo lại dùng hình ảnh thể hiện tình cảm của quê hương với Đại tướng bằng một chuyến đò mộc mạc, chòng chành trên sông nước gắn với câu hò xứ sở đượm buồn để nói lên sự trong sáng, gần gũi, giản dị vốn có của Người: "Vẳng điệu hò quan, mênh mang Kiến Giang, khoan ơi hò khoan, xốn xang Nhật Lệ". Không giống như các nhạc sĩ khác sáng tác ca ngợi Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ca sĩ Phương Thảo đã tạo ra được những ấn tượng đặc biệt hơn, qua ca từ như "xứ Lệ... Kiến Giang..., Quảng Bình..., đưa Người về quê mẹ..., oai phong từ tên họ, lừng lẫy một nghiệp binh".

Chiều 13-10-2013, ngày Đại tướng Võ Nguyên Giáp về với đất mẹ Quảng Bình, ngày hàng triệu trái tim rớm máu đã hòa cùng một nhịp đập, muôn vàn tiếc thương để rồi tên tuổi của Đại tướng trở thành bất tử. Những lời trong bài hát "Đất mẹ ngày về" của ca sĩ Phương Thảo là một bài thơ hay, một ca khúc làm xúc động bao người!

Thái Mỹ